Σήμερα, στην Ολομέλεια της Βουλής, κατά τη διάρκεια της συζήτησης επί του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με θέμα «Δάνεια: Διαφάνεια, ανταγωνισμός, προστασία των ευάλωτων – Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2021/2167, επανεισαγωγή του προγράμματος «ΗΡΑΚΛΗΣ» και άλλες επείγουσες διατάξεις» τοποθετήθηκε ενώπιον της Εθνικής Αντιπροσωπείας, η Βουλευτής του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής του Ν. Λασιθίου κ. Σπυριδάκη Κατερίνα.
Ζητήματα που προέβλεπε η προς ενσωμάτωση Ευρωπαϊκή Οδηγία, όπως «διαφάνεια» και «προστασία των ευάλωτων», δυστυχώς αφαιρέθηκαν από τις διατάξεις του Νομοσχεδίου. Αντ’ αυτού το Νομοσχέδιο επικεντρώθηκε «στην ενίσχυση των τραπεζών και όχι στην ενδυνάμωση των δανειοληπτών» χαρακτηριστικά ανέφερε η κ. Σπυριδάκη.
Επιπρόσθετα, ιδιαίτερη μνεία έκανε η βουλευτής στην ανάγκη για «πραγματική και ουσιαστική» προστασία της Πρώτης Κατοικίας και της αγροτικής γης για τους αγρότες και κτηνοτρόφους. Τέλος, στο πλαίσιο αυτό και βάσει των θέσεων του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής για το Ιδιωτικό Χρέος και τα Κόκκινα Δάνεια η κ. Σπυριδάκη τόνισε το αίτημα για επαναφορά και επικαιροποίηση του ν. 3869/2010 – Νόμου Κατσέλη, καθώς επίσης και τις τροπολογίες που κατέθεσε η Κοινοβουλευτική Ομάδα της Παράταξης οι οποίες επικεντρώθηκαν στις παρακάτω θεματικές:
Ακολουθεί το πλήρες κείμενος της ομιλίας
Ευχαριστώ Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Συζητούμε για το ιδιωτικό χρέος και τα κόκκινα δάνεια, υπό το μανδύα των λέξεων «διαφάνεια», «ανταγωνισμός» και «προστασία των ευάλωτων». Οι περισπούδαστες λέξεις δεν κρύβουν την τραγωδία των «κόκκινων δανείων», των πλειστηριασμών και των ανάλγητων κατασχέσεων, που υφίστανται καθημερινά οι αδύναμοι συμπολίτες μας.
Μόνο το χρέος σε τράπεζες, funds, εφορία και ΕΦΚΑ ξεπερνά τα 256 δις ευρώ, ενώ το σύνολο του ιδιωτικού χρέους υπερβαίνει τα 270 δις. Αθροιστικά, χρωστούν πάνω από 7 εκατομμύρια μητρώα ΑΦΜ και φυσικά πρόσωπα.
Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, οι πλειστηριασμοί και οι κατασχέσεις για χρέη προς το δημόσιο υπερδιπλασιάστηκαν το 2022 σε σχέση με το 2021.
Το ιδιωτικό χρέος αποτελεί βραχνά για τους πολίτες και λειτουργεί ανασχετικά στην αναπτυξιακή πορεία της χώρας.
Η κύρια και αποτελεσματική προστασία της πρώτης κατοικίας θεσμοθετήθηκε το 2010 με τον Ν.3869 της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ με πρωθυπουργό τον Γιώργο Παπανδρέου, μέσα στην οικονομική κρίση και παρά τις διαφωνίες της τρόικα.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, αρχικά, δεν ψήφισε το συγκεκριμένο νόμο ενώ, ως Κυβέρνηση, τον κατάργησε ουσιαστικά με τον αναποτελεσματικόΝ.4605/19.
Και φυσικά, το 2020, η ΝΔ άδραξε την ευκαιρία και κατάργησε την προστασία κύριας κατοικίας με τον πτωχευτικό νόμο 4738/20.
Το νομοσχέδιο του 2020 θα έδινε 2η ευκαιρία στα ευάλωτα νοικοκυριά και στις ασθενέστερες κοινωνικές ομάδες. Την έδωσε, όμως?
Σήμερα, η κύρια κατοικία προστατεύεται για ένα πολύ μικρό αριθμό ευάλωτων δανειοληπτών.
Αυτός ήταν ο στόχος?
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ απέτυχαν να προστατεύσουν την πρώτη κατοικία διότι και οι δύο διαμόρφωσαν εξωδικαστικούς μηχανισμούς ρύθμισης των χρεών στα μέτρα των τραπεζών και όχι των δανειοληπτών, μέσω μιας πλατφόρμας, χωρίς αξιολόγηση των προτεινόμενων ρυθμίσεων από κάποιον τρίτο. Ο οφειλέτης δεν μπορεί να αντιπροτείνει άλλη βιώσιμη ρύθμιση και αν αρνηθεί την προτεινόμενη ρύθμιση, απειλείται με κατάσχεση και πλειστηριασμό. Το αποτέλεσμα είναι 1 στα 3 δάνεια να «ξανακοκκινίζει» σύντομα και η κατάσταση να επιδεινώνεται συνεχώς λόγω υψηλού πληθωρισμού και αύξησης των επιτοκίων. Σήμερα, χιλιάδες πλειστηριασμοί κατοικιών επισπεύδονται από τις εταιρείες, που έχουν αγοράσει τα δάνεια σε εξευτελιστικές τιμές. Τα funds αγόρασαν τα δάνεια στο 15-20% της αξίας τους και απαιτούν από τους δανειολήπτες το 80-90% αυτής, απειλώντας με αναγκαστικές εκτελέσεις. Σύμφωνα με τις εταιρείες διαχείρισης των δανείων, μέχρι το 2025, θα διενεργηθούν 250.000 πλειστηριασμοί ακινήτων, σχεδόν το 1/3 των ακινήτων, που συνδέονται με «κόκκινα» δάνεια.
Ο ισχυρισμός της Κυβέρνησης ότι τα «κόκκινα δάνεια» μειώθηκαν είναι παραπλανητικός διότι αυτό αφορά στους ισολογισμούς των τραπεζών και όχι στο πραγματικό χρέος πολιτών και επιχειρήσεων, που διαρκώς αυξάνεται.
Σύντομα, η ελληνική οικονομία θα αντιμετωπίσει πρόβλημα αφελληνισμού της ιδιωτικής περιουσίας, της επιχειρηματικότητας αλλά και της αγροτικής παραγωγής. Διότι η ζοφερή αυτή κατάσταση αφορά και τους αγρότες και κτηνοτρόφους μας, που κινδυνεύουν να χάσουν την γη και την περιουσία τους. Αφορά και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αλλά και τους επαγγελματίες, που έχουν «γονατίσει» διότι, εκτός των άλλων, πλήττονται και από τις οριζόντιες φορολογήσεις. Υπάρχουν συμπολίτες μας αγρότες που μέσω PQH ,είναι εγκλωβισμένοι σε μια κατάσταση χωρίς δυνατότητα διεξόδου. Έχετε αναρωτηθεί τι περνάνε όλοι αυτοί οι άνθρωποι ? Έχετε συλλογιστεί εκείνοι τι πρέπει να κάνουν? Ήμήπως δε σας αφορά?
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Η Κυβέρνηση πανηγυρίζει για τις οικονομικές της επιτυχίες, που όμως αποτυπώνονται μόνο σε φτιασιδωμένα στοιχεία και δεν βελτιώνουν την καθημερινότητα των πολιτών.
Μια φαντασιακή εικόνα, που δε συνάδει με το πραγματικό κοινωνικό και οικονομικό αποτύπωμα της τρέχουσας πραγματικότητας.
Η ακρίβεια «καλπάζει» και ο πληθωρισμός αυξάνεται, όταν στην Ευρώπη αποκλιμακώνεται. Ο πληθωρισμός τροφίμων είναι ο δεύτερος υψηλότερος στην Ευρώπη. Η ανταγωνιστικότητα μειώνεται. Το δημόσιο χρέος παραμένει το υψηλότερο στην Ευρωζώνη, ξεπερνώντας το 160% του ΑΕΠ.
Η υποβαθμισμένη περίθαλψη αλλά και η εκπαίδευση «οδεύουν» προς πλήρη αποσύνθεση, εντείνοντας τις κοινωνικές ανισότητες. Η κλιματική κρίση και τα ακραία φυσικά φαινόμενα, λόγω της κυβερνητικής ανεπάρκειας, διαλύουν, πλήττουν τον οικονομικό και κοινωνικό ιστό. Tο Δημογραφικό πρόβλημα καθίσταται μείζον Εθνικό πρόβλημα, αφού σε 75 χρόνια ο πληθυσμός θα έχει μειωθεί κατά 24%, με τεράστιες επιπτώσεις στο ΑΕΠ και την απασχόληση.
Αυτή είναι η πραγματικότητα..
Και μέσα σε μια τέτοια πραγματικότητα, η Κυβέρνηση επιλέγει, αντί πολιτικών επίλυσης του οξυμμένου προβλήματος στέγασης των πολιτών, να γίνονται πλειστηριασμοί και να χάνονται περιουσίες.
Χρειάζεται μια άλλη πολιτική, μια άλλη προσέγγιση, ένας άλλος σχεδιασμός. Η δική μας πολιτική είναι ανθρωποκεντρική, δε θέλουμε πολίτες εγκλωβισμένους και εκτός της παραγωγικής διαδικασίας. Και όπως πολύ σωστά επισήμανε ο ειδικός αγορητήςμας, Παύλος Γερουλάνος, έχουμε εντελώς διαφορετική προσέγγιση του προβλήματος. Εσείς λέτε : “Για να σώσουμε τους δανειολήπτες, πρέπει να δυναμώσουμε τις τράπεζες.” ενώ εμείς λέμε : “Για να σώσουμε τις τράπεζες, πρέπει να δυναμώσουμε τους δανειολήπτες.”.
Για εμάς οι προτεραιότητες είναι άλλες.
Η βιώσιμη ρύθμιση του ιδιωτικού χρέους και η προστασία των αδύνατων οφειλετών.
Η επιβράβευση των συνεπών δανειοληπτών, με κίνητρα να συνεχίσουν να αποπληρώνουν το δάνειό τους. Η προστασία της αγροτικής γης, που κινδυνεύει από τα funds και τα «κόκκινα» δάνεια των συνεταιρισμών και η αποτροπή αφελληνισμού της επιχειρηματικότητας. Για μας προτεραιότητα είναι μια δεύτερη ευκαιρία στους πολίτες, τους αγρότες και τη μεσαία τάξη, που παλεύουν καθημερινά καθώς και η παρέμβαση της Πολιτείας για ρύθμιση του ιδιωτικού χρέους, με δικαιοσύνη και διαφανείς διαπραγματεύσεις. Η διαφάνεια και η προστασία των δικαιωμάτων των δανειοληπτών αποτελεί καθήκον μιας ευνομούμενης Πολιτείας.
Γιατί το ζήτημα δεν είναι οικονομικό. Είναι βαθιά κοινωνικό που εκφράζεται και στην οικονομία.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Σήμερα, η επαναφορά του νόμου 3869/2010, με επικαιροποιημένα κριτήρια, είναι ανάγκη επιτακτική. Και εμείς ως οφείλουμε κάνουμε το καθήκον μας, τονίζοντας την ανάγκη αυτή.
Καταθέσαμε τροπολογίες που περιλαμβάνουν διατάξεις για :
-Βιώσιμη ρύθμιση οφειλών 120 μηνιαίων δόσεων προς το Δημόσιο.
-Θεσμοθέτηση πλαισίου προσωρινής προστασίας της κατοικίας για ευάλωτους πολίτες.
-Θεσμοθέτηση της υποχρέωσης των Τραπεζών, πριν τη μεταβίβαση ή πώληση του δανείου, να δώσουν τη δυνατότητα στο δανειολήπτη να εξαγοράσει ο ίδιος το δάνειο.
-Προστασία της αγροτικής γης με όρους αντίστοιχους με την προστασία της κατοικίας ώστε οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι να μην χάσουν το μοναδικό μέσο, που διαθέτουν για την επιβίωσή τους.
–Προστασία των δανειοληπτών δανείων σε ελβετικό φράγκο.
-Προστασία των εγγυητών τραπεζικών δανείων και πιστώσεων μεοριοθέτηση της οφειλής τους και δυνατότητα ρύθμισής της, ακόμη και στις περιπτώσεις που το δάνειο έχει μεταβιβαστεί σε fund.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Το συζητούμενο νομοσχέδιο αποδεικνύει ότι η Κυβέρνηση αντιμετωπίζει τους δανειολήπτες, όπως οι τράπεζες, ως αριθμούς κι όχι ως ανθρώπους. Όμως, πίσω από τα δάνεια υπάρχουν άνθρωποι με ιστορίες πόνου, φόβου, απογοήτευσης και απόγνωσης. Ακόμη και από την Ευρωπαϊκή οδηγία, την οποία θα ψηφίσουμε, παραλήφθηκαν σημαντικές προστατευτικές διαδικασίες. Διατάξεις που αφαιρέθηκαν λέγοντας ότι μας καλύπτει ο κώδικας δεοντολογίας. Και όμως, το νομοσχέδιο όπως και το σχέδιο «Ηρακλής» αφορά τις τράπεζες και τα funds και όχι τους δανειολήπτες. Δεν δίνει διεξόδους, δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα του ιδιωτικού χρέους. Δε δημιουργεί ασφάλεια στους ευάλωτους συμπολίτες μας και δε δίνει προοπτική, δε δίνει ανάσα και δε δίνει ούτε την ελπίδα για μια δεύτερη ευκαιρία στην αξιοπρέπεια. Δεν απαντάει στις ανάγκες όλων όσοι αυτή τη στιγμή αγωνιούν και έχουν χάσει τον ύπνο τους, δε προωθεί τη Διαφάνεια, τον ανταγωνισμό και την προστασία των ευάλωτων. Δεν έχει τη σύμφωνη γνώμη μας και για αυτό το καταψηφίζουμε.
Σας ευχαριστώ πολύ
